Team Sportservice ondersteunt gemeenten in Zuid-Holland bij een brede en op maat gemaakte aanpak van valpreventie. Het doel: valincidenten onder ouderen voorkomen en ervoor zorgen dat zij langer fit, mobiel en zelfstandig blijven. In drie stappen laten we zien wat de aanpak inhoudt en deelt een deelneemster haar ervaringen. Deel 1: de Fit Test.

Elke vier minuten belandt in Nederland een 65-plusser op de spoedeisende hulp na een valongeval. Daar moet verandering in komen, want valincidenten kunnen grote lichamelijke en mentale gevolgen hebben.  Ouderen kunnen lichamelijk letsel oplopen, maar ook bang worden om opnieuw te vallen. Deze angst kan leiden tot minder bewegen, verlies van zelfstandigheid en zelfs eenzaamheid.

Onze valpreventieaanpak begint daarom bij het opsporen van valrisico’s onder thuiswonende 65-plussers. Door meer te bewegen kunnen deze ouderen het valrisico verkleinen, hun vitaliteit vergroten en langer zelfstandig blijven (wonen). ‘We zijn met onze Fit Testen en Smart Floor on Tour aanwezig in de wijk en werken nauw samen met lokale welzijnsorganisaties. Zo bieden we thuiswonende 65-plussers op laagdrempelige wijze de kans om hun fitheid te testen en brengen we hun valrisico in kaart, zegt Mark Scheer, buurtsportcoach van Team Sportservice en gediplomeerd oefentherapeut van de In Balans-cursus.

Brief van de gemeente

Om zoveel mogelijk deelnemers te werven, krijgen 65-plussers vaak eerst een brief van de gemeente waarin zij worden uitgenodigd voor de Fit Test. Ook Annet Zweistra (80) kreeg zo’n brief. ‘Ik dacht: daar moet ik bij zijn. Ten eerste omdat een brief van de gemeente vertrouwen wekt. Je hebt dan eerder zoiets van: hier moet ik bij zijn. Bovendien wilde ik weten hoe het met mijn conditie was gesteld en was ik natuurlijk nieuwsgierig naar mijn valrisico.’

Door de nauwe samenwerking met gemeenten is de opkomst bij de Fit Testen vaak hoog, vertelt Mark. ‘Gemiddeld doen er zo’n 150 tot 200 ouderen aan mee. Voor wie er niet bij kan zijn, organiseren we regelmatig een tweede test. Ook dan komt er een vergelijkbaar aantal mensen op de Fit Test af. Nederland vergrijst, dus het aantal deelnemers zal de komende jaren alleen maar toenemen. We merken ook dat 65-plussers gezondheid en vitaal ouder worden steeds belangrijker vinden. Zij willen graag in beweging komen, ook om zelfstandig te kunnen blijven wonen.’

Slimme vloer

Tijdens de Fit Test worden verschillende zaken gemeten zoals coördinatie, kracht, lenigheid, snelheid en uithoudingsvermogen. Mark: ‘Daarnaast gebruiken we de Smart Floor, een slimme vloer van ongeveer vijf meter lang die met behulp van sensoren het looppatroon en de balans van deelnemers meet. Zij lopen heen en weer over de vloer en ondertussen wordt bepaald in welke mate er sprake is van een valrisico.’

Ook Annet heeft de Fit Test inmiddels afgerond. ‘Mijn lengte en gewicht werden eerst gemeten. Ik moest daarna in een apparaat knijpen om mijn knijpkracht te bepalen. Aan het eind werd ik gevraagd om verschillende oefeningen te doen, bijvoorbeeld vooroverbuigen en de grond proberen aan te raken en op een stoel zitten en weer gaan staan. Door over een speciale vloer te lopen, keken ze hoe stevig ik op mijn benen stond. Het was leuk om mee te maken, maar ik was vooral benieuwd naar de uitslag.’

Individueel besproken

Door het uitgebreide programma van de Fit Test krijgen deelnemers een goed beeld van hun fitheid en valrisico. De uitslag wordt individueel besproken met een buurtsportcoach of fysiotherapeut. Mark: ‘We bekijken de scores op de verschillende onderdelen. Met het resultaat van de Smart Floor bepalen we of iemand een laag, matig of hoog valrisico heeft.’

Het blijft niet bij het bespreken van de uitslag, want deelnemers krijgen ook meteen advies over hoe zij meer kunnen bewegen en hoe zij hun risico om te vallen kunnen verlagen. Mark: ‘Als iemand fit is en een laag valrisico heeft, kijken we hoeveel hij of zij al beweegt. Wie wat actiever wil worden, krijgt suggesties die passen bij de eigen situatie. Bijvoorbeeld een wandelgroep of een sportclub met activiteiten voor ouderen. De deelnemers weten vaak niet welke sport- en beweegactiviteiten er in hun gemeente zijn. Omdat wij goede contacten hebben met sport- en beweegaanbieders kunnen wij een gericht advies geven. Dat waarderen mensen enorm.’

Risico om te vallen

De deelnemers met een matig valrisico komen in aanmerking voor een valpreventiecursus in groepsverband, zoals In Balans, ontwikkeld door VeiligheidNL. Tien weken lang doen zij onder begeleiding van een gediplomeerde oefentherapeut oefeningen die hun balans, coördinatie, lenigheid en spierkracht verbeteren. Wie een hoog valrisico heeft, kan meedoen aan het één-op-één oefenprogramma Otago, eveneens van VeiligheidNL. Dit wordt gegeven door een fysiotherapeut.

De conditie van Annet was “best goed”, maar ze had wel een matig valrisico. ‘Ik kreeg het advies om de valpreventiecursus te volgen, vooral omdat ik het afgelopen halfjaar was gevallen. Ik weet niet eens meer hoe het gebeurde, ineens lag ik op de grond. Het was in Delft waar je van die keitjes hebt. Het regende, dus waarschijnlijk ben ik uitgegleden op zo’n keitje. Hoe dan ook, ik was blij dat ik mee kon doen aan de valpreventiecursus.’

Vragen en meer informatie

Heb je vragen of wil je meer weten over onze brede valpreventieaanpak? Neem dan contact op met Team Sportservice via zuidholland@teamsportservice.nl.

Volgende keer deel 2: de valpreventiecursus In Balans

Gasten: Guido Davio, André de Jeu en Lodewijk Klootwijk

“We moeten stoppen met kortcyclisch denken. Dat belemmert structurele samenwerking” – Guido Davio, NOC*NSF

Het Sportakkoord II loopt af in 2026. Tijd om de balans op te maken. Wat werkte goed? Wat moet anders? En hoe zorgen we dat sport en bewegen structureel verankerd worden in beleid, praktijk én financiering? En wat komt hierna?

In deze aflevering van de Sport & Samenleving Podcast gaan we in gesprek met Guido Davio (NOC*NSF), André de Jeu (VSG) en Lodewijk Klootwijk (POS). Vanuit hun rol als strategische partners reflecteren zij op het akkoord en kijken vooruit. We bespreken:

• Hoe belangrijk een lokaal sportbeleid is en waarom dat niet vanzelf gaat;
• Waarom samenwerking tussen verenigingen, ondernemers en gemeenten cruciaal is;
• Hoe buurtsportcoaches kunnen uitgroeien tot spil in de wijk;
• Waarom het tijd is voor structurele financiering in plaats van tijdelijke projectsubsidies

Ook komt de bredere maatschappelijke waarde van sport aan bod: van mentale gezondheid tot participatie, van jeugdzorg tot arbeidsmarkt. Hoe zorgen we dat sport en bewegen niet langer een ‘extraatje’ zijn, maar een integraal onderdeel van welzijn en preventie?

Over onze gasten

André de Jeu, directeur van Vereniging Sport en Gemeenten, pleit voor lokaal maatwerk en structurele samenwerking. “We weten al 15 jaar dat sport werkt. Nu moeten we het gewoon gaan doen.”

Guido Davio, directeur sportparticipatie bij NOC*NSF, benadrukt het belang van randvoorwaarden en data. “Het is geen koekjesfabriek. Maar we moeten wel weten of onze inzet rendeert.”

Lodewijk Klootwijk, directeur van het Platform Ondernemende Sportaanbieders, ziet kansen in hybride sportaanbod en samenwerking met welzijn. “We staan als sport niet dicht genoeg bij de mensen. Dat moet anders.”

Luister nu naar aflevering #34 van de Sport & Samenleving Podcast en ontdek hoe we samen bouwen aan een toekomstbestendig sportbeleid – voorbij akkoorden en richting duurzame impact.

Show notes:

• Mulier Instituut – De rol van de buurtsportcoach in het Sportakkoord II en bij onderdelen van GALA (2025)
• NOC*NSF – Sportagenda 2032
• POS – Platform Ondernemende Sportaanbieders
• Team Sportservice – Podcast Sport & Samenleving afl 33: Weerbaarheid, over sport als middel bij multiproblematiek
• Rijksuniversiteit Groningen – Buurten waar meer wordt bewogen hebben lagere zorgkosten (2025)
• TNO – Groot arbeidspotentieel mensen met chronische aandoening (2025)
• VSG – Vereniging Sport en Gemeenten

De afgelopen maanden hebben we in de hele regio Duin- en Bollenstreek de Beweegwijzer Aangepast Sporten gelanceerd. Inmiddels zijn de fysieke gidsen verspreid in de vijf gemeenten die onderdeel uitmaken van regionale samenwerkingsverband. De beweegwijzer komt te liggen op vele locaties, zoals scholen, sportparken, buurthuizen, woon- en dagbestedingslocaties, zorginstellingen, revalidatiecentra en fysiopraktijken.

Volledig en overzichtelijk aanbod

De Beweegwijzer Aangepast Sporten is gericht op mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking, of een chronische aandoening. Voor hen is het soms lastig om een passende sport- of beweegactiviteit te vinden. Om dit makkelijker te maken, hebben we in de beweegwijzer het volledige aanbod van aangepast sporten in de regio gebundeld. ‘Wie hulp nodig heeft bij het vinden van een activiteit of meer wil weten over lokale regelingen, kan terecht bij een van onze buurtsportcoaches in elke regio. Zij zijn expert op dit gebied en stellen zich in de beweegwijzer voor’, zegt Marieke Reitsma, regiocoördinator aangepast sporten bij Team Sportservice.

Activiteiten zijn overzichtelijk ingedeeld in categorieën zoals balsporten, watersporten, paardensport, dansen, fietsen en wandelen, vechtsporten en meer. Bij elke activiteit staat informatie over de sportaanbieder, inclusief contactgegevens, locaties en tijden. Marieke: ‘Speciale icoontjes geven aan welke activiteit geschikt is voor welke doelgroepen en welke leeftijdscategorie. Met de uitgebreide informatie in de beweegwijzer werken aan onze ambitie om sport en bewegen in de regio voor iedereen mogelijk en toegankelijk te maken!’

Regioverband Aangepast Sporten Duin- en Bollenstreek

Als Team Sportservice zijn wij de coördinator van het regioverband Aangepast Sporten Duin- en Bollenstreek. Hierin werken de gemeenten Katwijk, Noordwijk, Hillegom, Lisse en Teylingen met elkaar samen om sport- en beweegaanbod voor inwoners met een beperking zichtbaarder en meer toegankelijk te maken.

Wij vervullen een verbindende rol en ondersteunen de gemeenten om hun gezamenlijke ambities te realiseren. De uitgave van de beweegwijzer is hiervan een mooi voorbeeld.

Meer informatie over het Regioverband Aangepast Sporten Duin- en Bollenstreek

Overhandigd aan wethouders

Tijdens de lanceringen is het eerste exemplaar van de beweegwijzer feestelijk overhandigd aan de wethouders van de vijf gemeenten. Deze momenten waren gekoppeld aan speciale activiteiten voor de doelgroep:

• 7 april in Lisse, bij Zwemmaatjes Lisse in zwembad de Waterkanten
• 27 mei in Katwijk, bij wijkservicecentrum Binders, tijdens het wekelijkse sportuur
• 5 juli in Hillegom, bij de opening van het jaarlijkse Zomerfestival Hillegom in park Elsbroek
• 20 september in Teylingen, tijdens de open clinic rolstoelhandbal van HV Foreholte in sporthal de Tulp
• Op een nog te bepalen datum in Noordwijk, ter gelegenheid van het 1-jarig jubileum van sportgroep Samen Uniek in Noordwijk

Onze specialist staat voor je klaar!

Heb je een vraag? Je kunt de coördinator aangepast sporten bereiken via onderstaande contactgegevens.

Marieke Reitsma

Coördinator Aangepast Sporten

• mreitsma@teamsportservice.nl
• 06-55008871

Op maandag 3 november organiseerden wij voor de tweede keer een provinciale bijeenkomst over aangepast sporten voor sleutelfiguren in Zuid-Holland. Centraal stonden drie obstakels die mensen met een beperking ervaren om te sporten: vervoer, financiële regelingen en sporthulpmiddelen. Tijdens een interactief programma werden belangrijke ontwikkelingen rond deze randvoorwaarden besproken, waaronder één centraal loket voor de verstrekking van sporthulpmiddelen, een aantrekkelijke subsidieregeling bij crowdfundingscampagnes en een website en flyer met alle lokale regelingen. De bijeenkomst trok 29 deelnemers, waaronder buurtsportcoaches, SportMEE-consulenten, beleidsadviseurs sport/Wmo en sporters.

Centraal Loket

Biko Blommestein van Kenniscentrum Sport & Bewegen had mooi nieuws over de verstrekking van sporthulpmiddelen. Fonds Gehandicaptensport en Uniek Sporten zijn samen gestart met een pilot om te komen tot één Centraal Loket Sporthulpmiddelen in de toekomst. Het loket beschikt over alle expertise rondom sporthulpmiddelen en zorgt voor één landelijke werkwijze rondom de aanvraag en verstrekking van sporthulpmiddelen.

Aantrekkelijke subsidieregeling

De provincie Zuid-Holland is dit jaar opnieuw een samenwerking aangegaan met Uniek Sporten Crowdfunding, vertelde Nanette Elfring tijdens haar presentatie. Sportclubs en stichtingen in de provincie die een crowdfundingscampagne starten voor sporters met een beperking, kunnen profiteren van een aantrekkelijke subsidieregeling. Zij ontvangen direct een flink bedrag voor projecten zoals de aanschaf of vervanging van sportmaterialen, het organiseren van een evenement of andere initiatieven die inclusief sporten mogelijk maken. Daarmee is al 75% van een project gefinancierd door Fonds Gehandicaptensport en de provincie Zuid-Holland. De sportclub of stichting hoeft dan zelf nog maar minimaal 5% op te halen via het eigen netwerk of supporters, om de campagne te laten slagen.

Alle regelingen gebundeld

Nog meer goed nieuws: kennisoversportondersteuning.nl bundelt alle informatie op het gebied van sportvervoer, financiën en sporthulpmiddelen. Op de website is per gemeente te zien welke lokale regelingen er zijn. Ook verschijnt binnenkort een flyer met informatie per gemeente in Zuid-Holland over de beschikbare lokale regelingen voor aangepast sporten. Buurtsportcoaches en professionals die zich bezighouden met aangepast sporten kunnen de flyer gebruiken om inwoners, collega’s en samenwerkingspartners eenvoudig te informeren over de mogelijkheden die in een gemeente beschikbaar zijn.

Aanpak SportMEE

Een mooi praktijkverhaal kwam van sportconsulenten Marjolijn de Boer en Ed Hagers. Tijdens de bijeenkomst deelden zij hun ervaringen met de aanpak van SportMEE in Rotterdam Rijnmond. Ed lichtte toe hoe in Dordrecht mensen met een beperking via Dordt Sport Uniek worden begeleid naar sport- en beweegactiviteiten. Een belangrijke succesfactor hierin is de intensieve samenwerking met doorverwijzers uit het maatschappelijke domein en de zorg.

Bijeenkomst gemist?

Heb je de bijeenkomst gemist en wil je er de volgende keer graag bij zijn? Voeg jezelf toe aan de netwerklijst Aangepast Sporten Zuid-Holland. Dan blijf je ook meteen op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van vervoer, financiële regelingen en sporthulpmiddelen. 

Meer informatie en vragen

Wil je input aanleveren voor de flyer met alle regelingen per gemeente? Of wil je meer weten over aangepast sporten in Zuid-Holland, neem dan contact op met Marieke Reitsma, coördinator Aangepast Sporten.

Onze specialist staat voor je klaar!

Heb je een vraag? Je kunt de coördinator aangepast sporten bereiken via onderstaande contactgegevens.

Marieke Reitsma

Coördinator Aangepast Sporten

• mreitsma@teamsportservice.nl
• 06-55008871

Relevante links

• Centraal Loket Sporthulpmiddelen
• Subsidieregeling bij crowdfundingscampagnes
• Alle lokale regelingen op het gebied van sportvervoer, financiën en sporthulpmiddelen

Op zaterdag 1 november vond bij revalidatiecentrum Basalt in Leiden de regionale Multisportdag Grenzeloos Actief plaats. Een inspirerende dag waarop inwoners uit de regio Duin- en Bollenstreek en Leiden met een lichamelijke beperking of chronische aandoening konden ontdekken welke sportmogelijkheden er voor hen zijn.

Het evenement was een initiatief van het Regioverband Aangepast Sporten Duin- en Bollenstreek. Hierin werken de gemeenten Noordwijk, Katwijk, Hillegom, Lisse en Teylingen samen om het aangepast sport- en beweegaanbod inzichtelijk en toegankelijk te maken. Wij vervullen de rol van regiocoördinator binnen dit samenwerkingsverband en ondersteunen de gemeenten bij het realiseren van hun gezamenlijke ambities.

Rolstoelskills ontwikkelen

De sportdag bestond uit twee delen. Het ochtendprogramma was gericht op de jeugd van 6 tot 18 jaar. Zij konden kennismaken met verschillende sporten en zagen een enthousiaste demonstratie van het Wheelchair Skills Team. Deze organisatie geeft rolstoelvaardigheidstrainingen door het hele land, met als doel de mobiliteit van rolstoelgebruikers in de openbare ruimte te vergroten. Tijdens de sportdag kregen de jeugdige deelnemers de kans om op het parcours van het Wheelchair Skills Team hun rolstoelskills te ontwikkelen. Er werden in de ochtend heel wat wheelies gemaakt. De deelnemers waren na afloop enthousiast. Een moeder zei over haar dochter: ‘Ze had vanochtend eerst niet zoveel zin om te gaan, maar later was ze hier niet weg te slaan. Het was heel fijn dat ze goed werd begeleid door de trainers.’

Zelf uitproberen

In de middag was het de beurt aan de volwassenen. Tijdens clinics die gegeven werden door sportaanbieders uit de regio, konden de deelnemers kennismaken met verschillende sporten en deze meteen zelf uitproberen. De aangeboden sporten waren: rolstoelhandbal, rolstoelbasketbal, frame running, aangepast fietsen, rolstoelhockey, zitvolleybal, rolstoeldansen, (schuif)tafeltennis en duofietsen. ‘Ik had niet gedacht dat ik zitvolleybal zou uitproberen, maar ik heb het toch gedaan en het was heel gaaf’, zei een enthousiaste deelnemer.

Ook volwassenen konden op het parcours van het Wheelchair Skills Team hun rolstoelvaardigheden vergroten. ‘Met goede uitleg van het team heb ik goed kunnen oefenen met de obstakels en zelfs geleerd hoe je een wheelie maakt. Ik was eerst bang om achterover te kiepen, maar heb nu geleerd hoe ik dat kan voorkomen. Door deze dag heb ik meer vertrouwen gekregen en weer wat stapjes gezet richting een betere rolstoelvaardigheid’, vertelde een deelnemer.

Blijven bewegen

De Multisportdag was niet alleen bedoeld om te laten zien wat er mogelijk is, maar ook om deelnemers te helpen de stap te zetten naar structureel bewegen. Zij kunnen bij een van de sportaanbieders uit de regio verdergaan met sporten en daarbij ondersteuning krijgen van de lokale buurtsportcoaches.

Regionale samenwerking

De regionale Multisportdag Duin- en Bollenstreek werd georganiseerd door het Regioverband Aangepast Sporten Duin- en Bollenstreek, Basalt Leiden, Team Sportservice, Incluzio Leiden, Combibrug, Sportbedrijf Noordwijk en Welzijnskwartier, in samenwerking met lokale en regionale (sport)organisaties. Het evenement werd financieel mede mogelijk gemaakt door het Sportakkoord Leiden, de gemeenten Katwijk, Hillegom, Noordwijk, Lisse, Teylingen, Basalt revalidatie en het Meerlandenfonds. Brownies & Downies verzorgde tijdens de sportdag een lekkere lunch van voor alle deelnemers.

Vragen en meer informatie

Heb je een vraag over het aanbod van aangepaste sporten in jouw regio? Neem dan contact op met Marieke Reitsma, coördinator Aangepast Sporten, via onderstaande gegevens.

Onze specialist staat voor je klaar!

Heb je een vraag? Je kunt de coördinator aangepast sporten bereiken via onderstaande contactgegevens.

Marieke Reitsma

Coördinator Aangepast Sporten

• mreitsma@teamsportservice.nl
• 06-55008871

Ze groeide op onder kastanjebomen, speelde eindeloos buiten en ontwikkelde zo een levenslange passie voor bewegen. Tegenwoordig kennen we haar als Tante Kastanje: expert in beweegvriendelijke leefomgevingen en lid van de Beweegbrigade. We gingen met haar in gesprek over haar missie, ervaringen en visie.

Waar komt die bijzondere naam ‘Tante Kastanje’ vandaan?

“Ik ben opgegroeid aan de Vecht bij Breukelen, omringd door kastanjebomen. Buiten spelen was mijn wereld. Mijn nichtje noemde mijn oma altijd ‘Oma Kastanje’. Toen dacht ik: dan ben ik gewoon ‘Tante Kastanje’. Het grappige is: iedereen vraagt ernaar, maar niemand vergeet die naam ooit.”

Wat drijft jou in je werk?

“Ik wil dat kinderen en volwassenen net zo vrij en beweeglijk kunnen opgroeien als ik vroeger deed. Bewegen hoeft niet ingewikkeld te zijn. Je moet het gewoon kunnen zodra je de deur uitstapt; wandelen, fietsen, spelen. Het gaat om de dagelijkse beweging, niet alleen om drie keer per week naar de sportschool gaan.”

Wat is jouw rol binnen de Beweegbrigade en waar ligt jouw expertise?

“Integraal beleidsadvies, beleidstools, en projecten (bege)leiden. Ik hou van creatieve out-of-the-box oplossingen, maar ga ook graag samen met bewoners aan de slag. Ik breng mensen bij elkaar en stimuleer samenwerking. “

Kun je een voorbeeld geven van een project waar je trots op bent?

‘’Een mooi voorbeeld is het project in Leiden, waar ik richtlijnen voor speel- en beweegruimte heb ontwikkeld om zo voldoende ruimte te waarborgen voor een beweegvriendelijke buitenruimte. Daaruit kwam ook de richtlijn naar voren dat minimaal 10% van de openbare ruimte potentiële beweegruimte moet zijn. Leiden won daarmee zelfs de Jantje Betonprijs, daar ben ik ontzettend trots op.”

Wat vind je het leukste aan je werk?

“Het leukste vind ik mensen verbinden en samen werken aan oplossingen. Natuurlijk met een flinke dosis koffie, want dat hoort erbij. Maar vooral het integraal aanpakken van vraagstukken en echt iets veranderen in een wijk, dat geeft me energie.”

Wat is volgens jou de grootste kans om mensen meer te laten bewegen in hun leefomgeving?

“De grootste winst zit in alledaags bewegen. Dat betekent dat de buitenruimte veilig, groen en aantrekkelijk moet zijn. Met goede stoepen, veilige routes naar winkels en scholen en plekken waar kinderen zelfstandig buiten kunnen spelen. In steden kan dat lastig zijn door ruimtegebrek, maar juist daar liggen enorme kansen. Op het platteland zijn mensen soms meer afhankelijk van de auto, dus ook daar is het niet vanzelfsprekend dat men meer beweegt.”

Wat kunnen gemeenten of organisaties morgen al doen om hun omgeving beweegvriendelijker te maken?

“Durf te experimenteren en ondersteun of faciliteer bewonersinitiatieven. Het hoeft niet ingewikkeld: zet gewoon een pingpongtafel neer of ondersteun bij het organiseren van een buurtactiviteit. Te vaak gaat het verloren in procedures en regels. Tegen de tijd dat alles rond is, zijn de jongeren die erom vroegen alweer volwassen. Bewoners, ook in wijken met minder kansen, hebben ideeën, wensen en kracht. Zet hen centraal en ga samen aan de slag.”

Tot slot: hoe kunnen mensen jou bereiken?

“Heel simpel: bellen, mailen of appen. Binnen de Beweegbrigade werken echte experts die gemeenten en organisaties verder helpen. Dus mijn advies? Gewoon doen. We zijn er om te ondersteunen, adviseren en samen oplossingen te bedenken.”

Eén ding is duidelijk: voor Saskia is bewegen geen luxe, maar een basisvoorwaarde. En als het aan haar ligt, stappen we allemaal straks wat vaker de deur uit en gaan we recht de beweegvriendelijke openbare ruimte in.

Expertregeling: De Beweegbrigade

Wil jij in contact komen met Saskia of een van onze andere experts? Bezoek dan de pagina over de Expertregeling en ontdek of jouw idee in aanmerking komt voor een aanvraag. Wordt jouw project goedgekeurd? Dan gaat een expert direct voor jou aan de slag met je vraagstuk!

Het aanvragen van de Expertregeling kan tot 1 februari 2026.

Heb je vragen over de Expertregeling? Neem dan contact op via dagterberg@teamsportservice.nl

Deze week is het de Valpreventieweek. Dat betekent extra aandacht voor wat ook wel “een stille epidemie” wordt genoemd: valincidenten onder ouderen. VeiligheidNL, de organisator van de week, benadrukt het belang van een lokale aanpak. Gemeenten kunnen met een duidelijk valpreventie-aanbod voor ouderen een grote stap zetten richting minder valincidenten. In Zuid-Holland ondersteunt Team Sportservice momenteel de gemeenten Krimpenerwaard, Papendrecht, Molenlanden en Hardinxveld-Giessendam bij een brede, structurele aanpak van valpreventie. Dankzij deze aanpak voelen ouderen zich zekerder, staan steviger op hun benen en, net zo belangrijk, krijgen (meer) plezier in het bewegen.

Ruim 300 valincidenten per dag

Elke 5 minuten belandt in Nederland een 65-plusser op de spoedeisende hulp na een valongeval. Volgens VeiligheidNL, het kenniscentrum voor letselpreventie, is dit slechts 10% van het totale aantal valincidenten van ouderen. Nog een indrukwekkend cijfer, deze keer van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS): vorig jaar stierven dagelijks gemiddeld twintig mensen doordat ze per ongeluk vielen, struikelden of uitgleden. Het merendeel van de overledenen was 70 jaar of ouder.

Brede aanpak van valpreventie

Onze lokale ketenaanpak valpreventie wordt afgestemd op de gemeente en richt zich op het opsporen van valrisico’s, het organiseren van valpreventiecursussen en het stimuleren van ouderen om in beweging te blijven. Wij vervullen hierbij de rol van coördinator, aanjager, organisator en verbinder. Daarbij werken we nauw samen met gemeenten en stakeholders uit het zorg-, sociaal-, sport- en beweegdomein. Daarnaast verzorgen onze gecertificeerde oefentherapeuten de valpreventiecursus In Balans.

Inzicht in gezondheid

Hoe ziet de aanpak er in de praktijk uit? Om valrisico’s op te sporen organiseren we Fit Testen en de Smartfloor on Tour voor thuiswonende 65-plussers in de wijk. Zo zijn we aanwezig op de plekken waar de doelgroep zich bevindt en bieden we inwoners op laagdrempelige wijze de kans om hun (fysieke) gezondheid te testen en hun valrisico in kaart te brengen.

Door verschillende testen krijgen deelnemers inzicht in hun fitheid, balans, lenigheid en valrisico’s. Na afloop gaan we met hen in gesprek over het lokale beweegaanbod en verwijzen we hen, waar nodig, direct door naar passende valpreventieve beweeginterventies.

Fitter en stabieler

Om het aantal valincidenten te verlagen, organiseren wij ook informatiebijeenkomsten en de 10-weekse valpreventiecursus In Balans. Onder begeleiding van een van onze gediplomeerde oefentherapeuten doen de deelnemers oefeningen om hun balans, coördinatie, lenigheid en spierkracht te verbeteren. Daarnaast krijgen zij praktische tips, bijvoorbeeld hoe zij valrisico’s in en om het huis kunnen herkennen en beperken.

Het resultaat van de cursus: ouderen bewegen veiliger, krijgen meer zelfvertrouwen, staan stabieler op hun benen en kunnen hierdoor langer zelfstandig, veilig en vitaal thuis blijven wonen.

In beweging blijven door een warme overdracht

Om ervoor te zorgen dat ouderen na de valpreventiecursus in beweging blijven, geven wij hen na afloop praktische tips en gerichte adviezen. Samen met lokale beweegaanbieders bekijken we wat iemand kan én graag wil doen. Op basis hiervan verwijzen we ouderen door naar een passende beweegactiviteit.

Zo zetten we samen met de gemeente en onze samenwerkingspartners een grote stap richting minder valongevallen en meer zelfstandigheid voor senioren.

Aan de slag met valpreventie

Wil je als gemeente ook aan de slag met valpreventie? Wij ondersteunen je met een brede, structurele en op maat gemaakte aanpak die werkt. Neem vrijblijvend contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken via zuidholland@teamsportservice.nl.

Gasten: Marloes Coenen, Yves Kummer en Tina Bellemans

“Door het positieve voorop te stellen, zijn ze geneigd ook de rest aan te pakken. Het is vaak de eerste keer dat ze iets afronden, een diploma halen. Daar zijn ze enorm trots op. Hun eigenwaarde groeit.” – Yves Kummer

Sport en bewegen dragen bij aan gezondheid, participatie en sociale cohesie. Toch bereikt het huidige aanbod niet iedereen. Juist mensen met een grotere afstand tot sport – vaak geconfronteerd met multiproblematiek – blijven buiten beeld. Hoe zorgen we ervoor dat ook zij in beweging komen? In deze aflevering gaan we in gesprek met Marloes Coenen, Yves Kummer en Tina Bellemans. Vanuit praktijk, onderzoek en persoonlijke ervaring laten zij zien wat werkt. We verkennen:

• hoe rugby perspectief kan bieden aan jongeren in schulden of criminaliteit
• hoe kickboksen mentale veerkracht kan versterken bij psychische problematiek,
• hoe een dojo kan functioneren als veilige leeromgeving,
• en hoe buurtsportcoaches het verschil kunnen maken in kwetsbare wijken.

Ook komt de politieke kant aan bod: hoe zorgen we dat deze waarde van sport en bewegen wordt erkend in beleid en financiering? En hoe maken we de stap van losse initiatieven naar structurele maatschappelijke investering?

Over onze gasten

Yves Kummer, voormalig rugbyspeler en medeoprichter van De Harde Leerschool, werkt met mensen die een steuntje in de rug nodig hebben om weer mee te doen in de maatschappij. “Een diploma halen, een wedstrijd spelen: dat geeft eigenwaarde. En dat is precies wat ze missen: het gevoel dat ze ergens toe doen.”

Marloes Coenen, voormalig MMA-kampioene en nu verslaggever en duider in de sport, ziet hoe sport mensen letterlijk en figuurlijk in beweging brengt. “In mijn dojo zie ik mensen uit verschillende sociale lagen die elkaar normaal niet zouden ontmoeten. Daar vallen alle labels weg. Ze raken bevriend. Het is een microkosmos.”

Tina Bellemans, associate lector Bewegen aan Hogeschool Windesheim en psychomotorisch therapeut, benadrukt dat sport en bewegen niet alleen fysiek zijn, maar ook mentaal en sociaal. “Meer balans tussen fysiek en mentaal maakt je weerbaar. Daar ligt de kern, de kracht. Het gaat niet om yoga of meditatie op scholen, maar om afwisseling; ook binnen één sport.”

Luister nu naar aflevering #33 van de Sport & Samenleving Podcast en ontdek hoe sport mensen helpt op te staan – letterlijk én figuurlijk.

Show notes:

• Lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn – Hogeschool Windesheim
• Marloes Coenen – Boeken over veerkracht en sport
• De Harde Leerschool – Life-changing programma van 10 weken
• NPO Documentaire Brotherhood (2015) – over De Harde Leerschool
• Kenniscentrum Sport & Bewegen – Beweegrichtlijnen
• CBS – (On)gezonde leefstijl 2022
• Van der Stouwe et al. (2021) – Kickbokstherapie bij psychotische stoornis
• Diabetes Fonds – Wandelprogramma voor mensen met diabetes type 2
• Talententent Amsterdam – Sportactiviteiten voor jongeren
• Erik Scherder – Bewegend leren
• Marijn de Vries – Columns & Interviews
• The Frailty Myth – Collette Downling (2021)

Gasten: Ageeth Telleman, Anouk Gielen en Roel Boekel

“Spreek je wensen concreet uit en sluit aan bij de waarden van de partij. (…) De politiek maakt de afwegingen zelf, jij moet stevig het belang van sport uitdragen – op basis van feiten én haalbaarheid.” – Ageeth Telleman

Deze en meer tips om meer sport en bewegen op de politieke agenda te krijgen, hoor je in aflevering #32 van de Sport & Samenleving Podcast. We spreken met Ageeth Telleman (voormalig voorzitter Sportraad Amsterdam), Anouk Gielen (fractievoorzitter GroenLinks in de Provinciale Staten Noord-Holland) en Roel Boekel (teamleider Sportaanbod bij NOC*NSF).

Nu de verkiezingen naderen, is dit hét moment voor fractievoorzitters en beleidsmakers om het gesprek aan te gaan met sportprofessionals, buurtsportcoaches en andere sleutelfiguren uit de praktijk. En ook andersom: hoe kun je als lokale speler invloed uitoefenen op verkiezingsprogramma’s? Onze gasten delen concrete adviezen voor elke fase: van programmatekst tot campagne en van werkbezoek tot coalitievorming. Over de rol van sport en bewegen als doel én als middel voor een betere gezondheid en hoe slimme lobby, domeinoverstijgende samenwerking en persoonlijke contacten het verschil kunnen maken.

Wil je met goed onderbouwde informatie meer sport en bewegen in het verkiezingsprogramma verwerken? Onze collega’s gaan graag het gesprek aan! Kijk op onze contactpagina voor collega’s in de juiste regio.

Show notes:

• Rijksoverheid.nl: Kamerbrief over Commissiedebat Sport en Bewegen 2025 | Kamerstuk
• Sport gaat niet vanzelf: De Lokale Schrijfcoach 2026
• Sport Knowhow XL: Sportwet, vier jaar later en geen stap verder
• NOC*NSF: We winnen veel met sport
• Allesoversport.nl: Effecten van sporten en bewegen voor kinderen en jongeren
• Sport gaat niet vanzelf: Politiek, kom in beweging!
• Podcast afl. 31: Jeugdzorg in beweging: samen werken aan een veerkrachtige generatie (met Erik Scherder)

Zuid-Hollanders zijn gemiddeld ongezonder dan de rest van Nederland. De provincie zet zich daarom volop in om sporten en bewegen te stimuleren onder álle inwoners. Tijdens het symposium Beweegvriendelijke Leefomgeving van 16 mei jongstleden kwamen beleidsambtenaren, buurtsportcoaches, adviseurs, onderzoekers, projectleiders en gebiedsmanagers bij elkaar om nieuwe inzichten op te doen en samenwerkingsmogelijkheden te verkennen. 

Bewegen op een natuurlijke manier stimuleren

Velen hebben de wens om meer te bewegen, zo ook gedeputeerde Anne Koning. Dagvoorzitter en voormalig profwielrenner Thijs Zonneveld ging tijdens het symposium met haar in gesprek over het belang van de leefomgeving bij sport en bewegen. Op de vraag of zij in haar drukke leven zelf toekomt aan sporten en bewegen, antwoordde zij lachend: “Helaas ben ik niet echt het voorbeeld van bewegen en sporten, ik zou bijvoorbeeld graag vaker hardlopen. Al wandel en fiets ik wél veel en ik neem het liefst de trap. Het helpt als gebouwen zo ingericht zijn dat je meteen de trap ziet en niet eerst de lift. Dat stimuleert beweging op een natuurlijke manier.”

Helder signaal

De manier waarop onze leefomgeving is ingericht speelt een belangrijke rol bij het beweeggedrag van mensen. Volgens Koning moeten we woonwijken daarom zó ontwerpen dat lopen en bewegen vanzelfsprekend wordt. “We moeten het voor mensen makkelijker maken om gezonde keuzes te maken.” In de ontwerpfase van een wijk betekent dit beginnen met de buitenruimte en uitgaan van wat er al is en dit optimaal benutten. Vervolgens moeten we zorgen dat voorzieningen zich op loop- of fietsafstand bevinden van woningen. Koning: “Op dit moment begint de (her)inrichting van een wijk vaak met een leeg vel papier, wat eigenlijk erg onlogisch is. Er staan al gebouwen, bomen en planten. Die hebben allemaal waarde, dat moet je ook meenemen in de bouwplannen. Ook opmerkelijk is dat er in ruimtelijke plannen wél normen zijn voor parkeerplekken, maar niet voor speelvelden. Een helder signaal waar nog prioriteiten liggen.”

Intrinsieke motivatie 

Een beweegvriendelijke leefomgeving is natuurlijk een mooi begin. Maar hoe zorg je dat mensen vervolgens ook echt gaan sporten en bewegen? Volgens Koning zijn er verschillende pilots en projecten met inwoners om te toetsen of verbeteringen aan de openbare ruimte ook nuttig zijn. Koning: “Als provincie werken we samen met gemeenten, maatschappelijke organisaties en andere partners aan het verbeteren van de openbare ruimte. Nog mooier is het als inwoners zelf met ideeën komen; intrinsieke motivatie werkt toch het beste.” Koning realiseert zich dat niet iedereen daar tijd en ruimte voor heeft. Zo moeten mensen in wijken met een lage sociale status (SES) en NPLV-wijken, elke dag knokken om rond te komen. Voor hen is voldoende sporten en bewegen geen prioriteit. Het zijn dan ook juist deze wijken waar de provincie wil bijdragen aan het creëren van een omgeving die uitnodigt tot bewegen.

Expertregeling Beweegbrigade

Van de twintig NPLV-wijken (Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid) in Nederland, liggen er zes in de provincie Zuid-Holland. Volgens Koning gebeurt hier al van alles, vanuit de overheid én vanuit inwoners. Toch kost het initiatiefnemers vaak veel moeite om hun plannen van de grond te krijgen, voort te zetten of te laten groeien. Koning: “Met de nieuwe Expertregeling Beweegbrigade gaan we hier verandering in brengen. Vanaf nu stellen we samen met de Beweegalliantie en Team Sportservice onze kennis en ervaring beschikbaar aan lokale initiatiefnemers in NPLV-wijken. Soms is er gewoon niet genoeg kennis, ontbreekt het aan organisatiekracht en samenwerking, duurzame financiering of lukt het niet om aansluiting te vinden bij het gemeentelijk beleid.”

Beste Beweeginitiatief 2025

Ook buiten de NPLV-wijken biedt de provincie Zuid-Holland ondersteuning. Zoals met de verkiezing van het Beste Beweeginitiatief, dat goede beweeginitiatieven beloont én helpt verder te verspreiden. Koning: “Er zijn al veel projecten die mensen op een creatieve en laagdrempelige manier in beweging brengen. Deze initiatieven verdienen een podium. Ik ben er dan ook trots op dat wij deze verkiezing alweer voor de vierde keer organiseren.” Inzendingen voor de verkiezing van het Beste Beweeginitiatief 2025 kunnen nog tot 29 juni worden ingediend. De provincie hoopt op minimaal 50 inzendingen, één uit elke gemeente.

Meer informatie over het Beste Beweeginitiatief

Niet denken in beperkingen

Een ander beweegproject dat de provincie inzet om bewegen onder jongeren te stimuleren is Sporthelden op School. Dit programma richt zich speciaal op het motiveren en stimuleren van kinderen die denken dat sporten niets voor hen is. Omdat ze te zwaar zijn bijvoorbeeld, of omdat hun ouders weinig financiële middelen hebben. Zij krijgen op school bezoek van topsporters die zelf ook allerlei tegenslagen hebben overwonnen en uiteindelijk veel hebben bereikt. Met hun verhalen leren zij de kinderen niet te denken in beperkingen, maar in kansen en bieden zij de kinderen een nieuw perspectief. “Het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om álle inwoners van Zuid-Holland een eerlijke kans op een gezond leven te geven”, vindt Koning. “En zulke projecten kunnen écht het verschil maken in een mensenleven.”

Samen kunnen we het verschil maken! Iedereen kan een steentje bijdragen – of het nu gaat om een idee, een project of simpelweg een bewuste keuze in het dagelijks leven. Welke stap zet jij vandaag?

Samen in beweging voor gezonder leven